Secret Network là gì?
Secret Network(SCRT) là smart contract platform được xây dựng trên Cosmos dựa trên Cosmos SDK, trọng tâm của dự án là tập trung vào quyền riêng tư.
Secret Network được xây dựng đặc biệt để bảo mật dữ liệu. Bằng cách hỗ trợ các đầu vào, đầu ra được mã hóa và trạng thái hợp đồng thông minh, Secret Network cho phép các hợp đồng thông minh có thể lập trình để giữ an toàn cho dữ liệu của người dùng. Nếu các đồng tiền như Monero và Zcash là sự phát triển tập trung vào quyền riêng tư của Bitcoin, thì các hợp đồng thông minh của Secret Network giống như một sự phát triển của các hợp đồng thông minh của chính Ethereum, dựa trên tiền đề đó đồng thời cho phép chuyển dữ liệu cá nhân một cách an toàn.
Điểm nổi bật của Secret Network
- Sử dụng môi trường thực thi tin cậy (Trusted Execution Environment – TEEs), kết hợp với các giao thức mật mã để xây dựng hệ sinh thái máy tính riêng lớn nhất thế giới.
- Kết hợp những tính năng tốt nhất của công nghệ blockchain hiện nay như sử dụng thuật toán Proof of Stake, hợp đồng thông minh hay NFTs, Game…nhưng kèm theo đó là sự riêng tư.
- Secret Network được xây dựng trên Cosmos SDK/Tendermint – một khuôn khổ blockchain phổ biến cho phép nhiều tổ chức và cá nhân tham gia vào cộng đồng và mạng lưới.
- Secret Network tập trung vào việc đạt được sự riêng tư có thể lập trình được. Hầu hết các giải pháp quyền riêng tư trong không gian blockchain ngày nay chỉ tập trung vào quyền riêng tư trong giao dịch, đặc biệt chỉ che đi dữ liệu về người gửi hoặc người nhận giao dịch. Quyền riêng tư có thể lập trình là một tầm nhìn mở rộng hơn nhiều, với Secret Network thì cả input/output và trạng trái đều có thể mã hóa.
- Bảo vệ quyền tự do và tạo ra các hệ thống có giá trị hơn bằng cách loại bỏ độc quyền dữ liệu của các công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Facebook, Google…
- Trao quyền cho các cá nhân thông qua phát triển và sử dụng các công nghệ phi tập trung.
- Tăng tốc độ xử lý giao dịch và giảm phí giao dịch so với các blockchain truyền thống như Ethereum, Bitcoin.
Ưu điểm của Secret Network
Các hợp đồng bí mật, được viết bằng ngôn ngữ lập trình Rust, cho phép các ứng dụng sử dụng dữ liệu được mã hóa mà không bao giờ để lộ dữ liệu – ngay cả với các nút trong mạng thực hiện tính toán. Điều này cho phép các trường hợp sử dụng duy nhất không thể thực hiện được trên các blockchains khác.
Secret Tokens: Bảo mật đối với tài sản công trên các blockchain khác
- Secret Network sẽ giúp bảo mật cho tài sản trên các mạng blockchain khác.
- Secret Tokens là các tương tác hợp đồng thông minh trên Secret Network tạo ra các mã token riêng tư theo mặc định, được mã hóa để đảm bảo cả tính ẩn danh và bí mật. Mã key sẽ được yêu cầu để có thể xem số dư tokens, chi tiết giao dịch và siêu dữ liệu. Sau đó, những Tokens bí mật này có thể được sử dụng trên Hệ sinh thái Secret Network.
Secret Bridges: Cầu nối bí mật
Cầu nối bí mật (Secret Bridges) giúp chuyển tài sản trên các mạng blockchain khác (Ethereum, Binance Smart Chain,etc) sang Secret Network. Sau khi nội dung được chuyển qua Cầu bí mật, hợp đồng Mã thông báo Secret được thực hiện và nội dung được mã hóa để chỉ chủ sở hữu hoặc người nắm giữ khóa xem của họ mới có thể xem được. Sau đó, những Mã thông báo Bí mật này có thể được sử dụng trên Hệ sinh thái Secret Network.
Secret Finance:
Secret Finance bao gồm tất cả các ứng dụng tài chính phi tập trung bảo vệ quyền riêng tư được kích hoạt bởi các hợp đồng thông minh được xây dựng trên Secret Network. Các ứng dụng Secret DeFi có thể tương tác xuyên chuỗi, chống MEV ( việc thợ đào ưu tiên những giao dịch trả mức phí cao hơn) và front-run (việc lợi dụng việc biết trước một giao dịch trong tương lai có tác động đến giá cả và đặt lệnh ngay trước giao dịch đó để kiếm lời cho bản thân)., riêng tư theo mặc định và sử dụng phí thấp. Secret Finance cũng mang đến cơ hội năng suất cao để khuyến khích tăng trưởng
Secret NFTs:
Những NFTs bí mật này có khả năng kiểm soát truy cập và dữ liệu riêng tư. Các NFT bí mật cũng cho phép người sáng tạo chọn người có toàn quyền truy cập vào nội dung của họ. Một nghệ sĩ có thể đặt hình thu nhỏ hoặc phiên bản hình mờ của hình ảnh ở chế độ công khai để mọi người biết họ đang mua gì, nhưng phiên bản độ phân giải đầy đủ là riêng tư và phải mua để xem nó
Những mảnh ghép trên hệ sinh thái Secret Network
Defi
- Secret BTN dApps: Một ứng dụng Defi nhằm tạo một không gian bao gồm mua bán, Yield Farming, Các chương trình incentive ….
- Shade Protocol: Shade Protocol là một ứng dụng DeFi được phát triển nhằm mục đích phát triển một hệ sinh thái bao gồm các stablecoin thuật toán bảo vệ quyền riêng tư, tài sản tổng hợp và chỉ số, sản phẩm cho vay, tính năng giao dịch đòn bẩy, sản phẩm thu nhập cố định và quyền chọn hợp đồng.
- Secret Bridge: cầu nối giúp chuyển token từ các hệ sinh thái khác sang Secret Network. Hiện dự án đang hỗ trợ Ethereum, Binance Smart Chain (ví Metamask), và Monera
Dex
- SecretSwap: Là AMM cho phép người dùng có thể swap bất kỳ token SNIP20 nào, là Native AMM đầu tiên trên Secret Network
- Sienna Swap: một giao thức DeFi mới được kết nối cho phép trải nghiệm cho vay, đi vay và giao dịch hoàn toàn riêng tư với khả năng mở rộng và phí giao dịch thấp.
- Osmosis: là một AMM DEX được xây dựng bằng Cosmos SDK và hoạt động trong hệ sinh thái Cosmos.
Wallet
- Keplr: là ví được xây dựng trên trên hệ sinh thái Cosmos và hỗ trợ Secret Network. Các dự án trên Secret hiện chủ yếu hỗ trợ ví Keplr
Game & NFT
- Stashh: Một NFT Marketplace được xây dựng trên hệ sinh thái Secret Network.
Secret Network token được hỗ trợ trên nhiều sàn CEX lớn như Binance, Houbi, Gate… và một nhận được sự đầu tư của các quỹ lớn trong thị trường Crypto như: Spartan, Houbi, Arrington Capital… Đây là điểm cộng lớn giúp hệ sinh thái có thể mở rộng và phát triển trong thời gian tới.
Đánh giá về hệ sinh thái Secret Network
Hệ sinh thái Secret Network tập chung hỗ trợ ứng dụng về quyền riêng tư – một thành phần của Web3 trong tương lai. Nhưng hiện tại chúng ta có thể thấy các mảnh ghép trên hệ sinh thái còn quá hạn hẹp và các dự án cũng rất ít. Theo mình có một số lý do mà hệ sinh thái chưa thực sự bứt tốc được:
- Để chọn xây dựng ứng dụng của mình trên Secret Network so với hệ sinh thái khác thì Secret Network chưa thực sự nổi bật hơn ngoại trừ privacy
- Secret Network được phát triển trên Cosmos SDK và chỉ phát triển chuyên sâu về privacy nên chủ yếu là xây dựng các giải pháp cho các dự án chứ chưa phải là môi trường lý tưởng để xây dựng các dApp.
- Nhánh privacy chưa thực sự được quan tâm từ cộng đồng ở thời điểm hiện tại điều này làm Secret Network chưa thực sự phổ biến. Điều này được thể hiện rõ nhất trên các sản phẩm tốp đầu về TVL trên Secret như: Secret Bridge, SecretSwap – mức TVL xấp xỉ ở khoảng 50 triệu đô:
Điều mà Secret Network cần giải quyết?
- Hỗ trợ các developer xây dựng các dự án, ví dụ như có các cuộc thi hackathon nhằm tìm ra dự án tiềm năng cũng như tận dụng cơ hội mở rộng hệ sinh thái hơn.
- Phát triển các mảnh ghép khác như Lending, Launchpad, Yeild, Bridge để đẩy mạnh thanh khoản, kéo user, thu hút thêm developer.
- Các dự án tốp đầu nên có những chính sách incentives để thu hút dòng tiền tạo hiệu ứng để các nhà đầu tư có cơ hội tiếp cận tới Secret.
- Liên tục mở rộng hợp tác để tiếp cận User mới, có những chính sách đặc biệt cho người dùng trung thành.
Lợi thế mà Secret đang có
- Secret Network tương thích với EVM, tạo điều kiện thuận lợi cho các DEV quen thuộc với Solidity có thể xây dựng dApps hay protocol trên Secret Network.
- Được kết nối IBC với các blockchain và các dự án khác trên hệ sinh thái Cosmos điều đó giúp các dự án xây dựng trên Secret Network sẽ được hưởng lợi thế về nền tảng và thu hút TVL.
Quỹ để phát triển hệ sinh thái
Tối ngày 19/01/2022, Secret Network (SCRT) thông báo sẽ dành ra 400 triệu USD để làm quỹ kích thích hệ sinh thái.
Cụ thể, quỹ này sẽ được chia làm 2 phần, gồm 225 triệu USD để đầu tư vào các dự án đang xây dựng trên hệ sinh thái Secret Network và 175 triệu USD làm phần thưởng thu hút thanh khoản theo chương trình Shockwave mới được công bố gần đây.
Secret Network cũng công bố danh sách những quỹ lớn sẽ hậu thuẫn cho sáng kiến mới trên, gồm nhiều cái tên nổi bật như DeFiance Capital, Alameda Research, CoinFund và HashKey.
Đây có thể là một động thái giúp cho Secret Network sẽ bùng nổ trong thời gian sắp tới
Dự phóng hệ sinh thái
Anh em có thể thấy các dự án xây dựng trên Secret Network là rất ít và chưa thực thật sự nổi bật, điều đó chưa thúc đẩy được các nhà đầu tư tin tưởng và rót vốn vào các dự án.
Điều đó không hẳn Secret không tiềm năng, như mình đã đề phía trên Secret nếu làm tốt và tận dụng ưu điểm của mình thì việc mở rộng hệ sinh thái và phát triển mạnh là việc Secret Network có thể làm được.
Secret Network là hệ sinh thái còn khá mới mẻ cần thời gian để hoàn thiện các mảnh ghép giúp cho việc vận hành trơn tru hơn từ đó việc thu hút dòng tiền không hề khó, mức TVL của các dự án còn khá thấp nên đây cũng là cơ hội lớn cho ai muốn mạo hiểm đầu tư và hệ sinh thái
Privacy hiện tại chưa là trend nhưng rất có thể tương lai sẽ là một ngách khá phát triển của Web 3. Khi công nghệ càng phát triển, sản phẩm càng tốt người ta lại có xu hướng quan tâm đến nó.
Kết luận
Secret Network là một blockchain độc lập, cần có sự hỗ trợ từ cộng đồng và nhà phát triển để thành công như Ethereum và Polkadot, các blockchain công khai. Vì vậy, sự tập trung cao độ của Secret vào vấn đề quyền riêng tư có thể khiến Secret trở thành một người chơi lớn trong lĩnh vực này.
Trên đây là thông tin mà GTA Team tổng hợp được về hệ sinh thái Secret Network. Hệ sinh thái này còn sơ khai và nhưng có nhiều tiềm năng phát triển, khi vấn đề về tính riêng tư trên nền tảng blockchain ngày càng được nhiều người dùng quan tâm. Khi hệ sinh thái ngày càng hoàn thiện các mảnh ghép của mình, ta có thể mong chờ sự bùng nổ của Secret Network.
