Tiếp tục sau bài tìm hiểu về Raydium mình sẽ phân tích về cách hoạt động của dự án để anh em có thể hiểu hơn và có quyết định đầu tư cho mình nhé. Nếu bạn nào chưa đọc qua về dự án có thể tham khảo bài viết: Raydium là gì? Thông tin chi tiết về Raydium và token RAY.
Bạn nào không có thời gian cũng không sao, mình sẽ tóm lược lại một chút kiến thức ở bài trước rồi chúng ta đi vào tìm hiểu mô hình hoạt động của nó.
Xem thêm: Solana Network là gì? Thông tin chi tiết về hệ sinh thái Solana
Tổng quan
Raydium là một sàn phi tập trung sử dụng cơ chế AMM, được xây dựng trên nền tảng blockchain Solana nhằm làm đòn bẩy phát triển order book trung tâm của Serum.
Tính năng trên Raydium
Orderbooks
- Raydium cung cấp giao diện Order Book tương tự như các sàn truyền thống như Binance…các cửa sổ đặt hàng sẽ hiển thị cho anh em có thể dễ dàng trải nghiệm kiểm soát tốt giao dịch của mình nhưng nó lại phi tập trung bởi anh em dùng ví của mình để trao đổi mua bán token. Đây là lợi thế mà AMM không có .
- Raydium đã kết hợp với Serum để hỗ trợ thanh khoản nên tất cả các lệnh trên Raydium đều được gửi đến Serum DEX điều này có nghĩa là bất kỳ ai trên Serum đều có thể giao dịch các đơn hàng do Raydium gửi ngược lại.
Swap
Swap Raydium đơn giản, hiệu quả về chi phí và tốc độ cao. Mặc dù đây là một tính năng mà bất kỳ các nền tảng AMM khác đều có, nhưng tốc độ và hiệu quả mà nó được thực thi sẽ tiết kiệm chi phí đáng kể cho các nhà giao dịch.
Liquidity Providers
Mục đích của các là tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tìm kiếm giá hợp lý cho sản phẩm cũng như cung cấp cho những người tham gia thị trường một đối tác thương mại. Khi cung cấp thanh khoản các nhà tạo lập thị trường sẽ kiếm lại được 1 khoản phí hoàn lại từ sàn giao dịch. Điều này dùng để khuyến khích thúc đẩy thanh khoản cho Raydium.
Farming
Khi thêm cặp token vào thanh khoản, Raydium sẽ gửi lại người dùng 1 khoản phí trích ra từ phí giao dịch của các trader. Khoản phí này được trả bằng các họ sẽ trả bằng chính token của dự án (RAY). Người dùng được khuyến khích hơn nữa để nắm giữ token của dự án và nhận thêm phần thưởng khi tiếp tục Farming để nhận thêm phần thưởng.
Ưu nhược điểm của Raydium
Ưu điểm
- Nhanh hơn và rẻ hơn: Raydium tận dụng được những lợi thế của blockchain Solana để thực hiện được nhiều giao dịch hơn Ethereum với phí gas thấp hơn rất nhiều.
- Order Book cung cấp thanh khoản trên toàn hệ sinh thái: Raydium cho phép truy cập vào dòng lệnh và thanh khoản của toàn bộ hệ sinh thái Serum.
- Giao diện: Raydium hỗ trợ xem biểu đồ TradingView, đặt lệnh limit và dễ dàng kiểm soát hơn đối với giao dịch của mình trên Raydium.
Nhược điểm
Do sàn vẫn còn mới lên chưa phổ biến nên lượng volume còn thấp so với các sàn AMM đi trước nhưng mình tin với lợi thế của nó sẽ thu hút được người dùng hơn nữa hệ sinh thái SOL đang dần hoàn thiện cũng góp phần thúc đẩy mạnh mẽ cộng đồng của nó.
Cách thức hoạt động
Trước tiên, mình sẽ giới thiệu cho anh em về mô hình hoạt động của hai giao thức chính của Raydium, đó chính là hai DEX trong nền tảng, đóng vai trò vừa là hai giao thức đầu tiên, vừa là nền tảng phát triển của Raydium, bởi các giao thức được thêm vào phía sau chủ yếu có chức năng mang lại thêm giá trị cho hai giao thức đầu, cũng như mang lại thêm giá trị cho chủ sở hữu các token RAY.
Mô hình tổng quan
Raydium đang là DEX dẫn đầu trên Solana. Với nhiều tính năng linh hoạt khuyển khích và thu hút người dùng, Raydium đang ngày càng phát triển mạnh mẽ và thể hiện vị thế của mình.
Trading(order book)
Raydium đã kết hợp với sàn Serum để ra tăng thanh khoản, có nghĩa là khi anh em đặt lệnh trên order book của Raydium thì lệnh được hiện trên cả order book của Raydium lẫn order book của Serum.
Sẽ có 2 thành phần chính tham gia vào giao dịch:
- Maker: Người bán
- Taker: Người mua
- Người bán tạo lệnh trên Raydium và lệnh được được gửi lên và hiển thị trên order book của Serum.
- Người mua cũng đặt lệnh và lệnh cũng được gửi và hiển thị trên order book của Serum.
- Người bán nhận lại token đã được khớp và trả phí 0.25% giao dịch.
- Người mua nhận token đã được khớp và trả phí 0.25% giao dịch.
Vì sao sử dụng order-book?
Độ trượt giá của Orderbook sẽ rất thấp và đem đến trải nghiệm người dùng tốt hơn so với AMM. Bởi vậy, vấn đề mà Order Book là liệu các token trên Serum DEX (hay Raydium Orderbook DEX) có đủ lượng thanh khoản hay không? Với tốc độ phát triển của hệ sinh thái Solana hiện nay thì hoàn toàn có thể phát triển Order Book trên Raydium mà không lo thiếu thanh khoản do Serum được hỗ trợ bởi sàn FTX – là 1 trong những sàn cung cấp thanh khoản lớn nhất thế giới.
AMM DEX
- Các nhà cung cấp thanh khoản sẽ cung cấp thanh khoản vào Pool với tỉ lệ 1:1. Các nhà cung cấp thanh khoản sẽ nhận được phần thưởng 0.22% fee giao dịch(trong 0.25% fee giao dịch mà Pool nhận lại).
- Các nhà giao dịch sẽ giao dịch các loại tài sản trên sàn do Pool cung cấp và chịu mức phí 0.25% cho mỗi giao dịch.
- 0.03% phí còn lại sẽ được đưa về cho các RAY Stakers trong staking dưới dạng RAY.
Vì sao Raydium vẫn chọn sử dụng AMM?
Có 2 lý do:
- Thứ nhất do lượng thanh khoản trên các sàn phi tập trung hiện nay là rất lớn nên việc, các token mới list thanh khoản vẫn còn bé dẫn tới không thể khớp lệnh được trên order-book.
- Thứ hai với ưu điểm vượt trội so với cơ chế Order Book là khả năng thực hiện giao dịch ngay cả trong thị trường có slippage(độ trượt giá) vô cùng cao, AMM DEX phù hợp để giao dịch các token có độ thanh khoản kém – phần lớn các token trong thị trường khi mới launch hoặc ít nhà đầu tư.
Chính vì vậy Raydium chọn cả hai phương án. Đối với cơ chế Orderbook, họ lấy lượng thanh khoản dồi dào trực tiếp từ Serum DEX và gửi tới người dùng trải nghiệm mượt mà trên giao diện của Raydium, để phục vụ nhu cầu giao dịch các cặp token có thanh khoản lớn sau này.
Liquidity
Nhà cung cấp thanh khoản sẽ thêm các cặp token vào Pool và nhận lại 1 khoản phí tùy theo từng cặp.
Việc nhà cung cấp thanh khoản nhận lại 0.22% fee trong 0.25% fee giao dịch của các trader giúp khuyến khích người dùng đóng góp thanh khoản cho hệ thống.
Farming
Chức năng farming trên Raydium tập trung vào việc đem lại nguồn thanh khoản dồi dào cho các cặp token RAY (như RAY/USDT, RAY/USDC, RAY/SOL, RAY/SRM, RAY/ETH).
Điều này có nghĩa là, khi cung cấp thanh khoản các cặp token trên và đem LP token nhận được để stake vào Farms của Raydium, anh em sẽ nhận được thêm token RAY bên cạnh phí giao dịch của pool cặp token anh em cung cấp thanh khoản.
- Pool RAY-XXX sẽ gia tăng lượng thanh khoản bởi khuyến khích từ farming;
- Stake LP token cặp RAY-XXX trong farming để nhận RAY được mint ra.
- Từ đó tạo ra incentives cho việc cung cấp thanh khoản cho các cặp token của RAY.
Raydium có các chức năng được thiết kế ra để khuyến khích cho người dùng cung cấp thanh khoản cho Raydium Protocol, giúp Raydium có thanh khoản cao, trượt giá thấp, từ đó gián tiếp gia tăng giá trị cho token RAY của dự án.
Bất lợi là sẽ tăng cung RAY ra thị trường làm tăng áp lực bán.
Fusion Pools
Bên cạnh farming thông thường để kéo thanh khoản về cho token RAY, Raydium cũng hỗ trợ các dự án list trên Raydium là cơ chế khuyến khích cho người dùng cung cấp thanh khoản theo cách tương tự, qua việc trao thưởng token dự án cho các LP qua tính năng Fusion Pools.
Trong các Fusion Pools, Raydium cho phép những nhà cung cấp thanh khoản các cặp token cố định có thể farm ra token của dự án. Việc này sẽ khiến các LP có thêm động lực cung cấp thanh khoản cho các dự án – điều vô cùng cần thiết đối với các dự án mới, và cũng góp phần gia tăng tổng lượng TVL trên nền tảng Raydium.
- Cung cấp thanh khoản cho cặp token XXX-USDC.
- Stake LP token trong farming để nhận thêm token XXX.
- Từ đó khuyến khích người dùng tiếp tục cung cấp thanh khoản trong tương lai.
Bên cạnh đó, Raydium cũng mang tới cho các LPs tính năng farm đôi (dual yield). Việc này có nghĩa là, khi cung cấp thanh khoản một số cặp token cố định (trong đó có một token là RAY), anh em sẽ farm ra cả hai token RAY và token còn lại. Hiện tại, các cặp token đang được hưởng dual yield với RAY là FIDA, OXY và MAPS.
Tuy nhiên, việc farm ra token liên tục có thể dễ dàng gây ra việc lạm phát token, khiến giá của token RAY bị ảnh hưởng xấu. Vì vậy, đội ngũ phát triển đã có thông một giao thức nữa với mục đích giữ chân các token holder không bán token mà sử dụng chúng vào giao thức – đó chính là giao thức Staking.
Staking
- Về phía người dùng, việc staking trên Raydium giúp họ nhận được một phần phí giao dịch của nền tảng.Lượng phí giao dịch đó sẽ được dùng để mua RAY và trả cho người dùng.Cơ chế này rất hay, bởi việc trả người dùng phí giao dịch nền tảng bằng RAY sẽ vừa là hỗ trợ giá cho RAY, mà còn giúp người dùng có thể tiếp tục stake RAY để nhận lại lãi kép.
- Người dùng nhận được RAY tiếp tục stake nhận lãi kép.
- Ngoài ra, stake RAY còn giúp người dùng có thể tham gia vào các tính năng khác của nền tảng, được quyền bỏ phiếu cho các hoạt động trên nền tảng.
- Và quyền tham gia các IDO Pools trên AcceleRaytor.
Điều này sẽ làm tăng lượng RAY bị lock trong giao thức. Giúp giảm cung token RAY hỗ trợ cho giá của RAY.
AcceleRaytor
Tính năng này cho phép các dự án có thể IDO ngay trên nền tảng Raydium. Việc này không chỉ mang lại giá trị cho các dự án bởi họ có thể tiếp cận được nguồn vốn dồi dào, mà còn mang lại giá trị cho nền tảng Raydium qua nhiều cách.
Việc tham gia các dự án IDO trên Raydium điều kiện là anh em phải có RAY để stake tối thiểu 7 ngày và gửi USDC trong thời gian Pool mở. Tùy từng dự án có những dự án stake càng lâu anh em nhận về càng nhiều vé IDO.
Việc stake RAY để mua IDO ta lại thấy một chiến lược khá hay của Raydium vẫn là giảm nguồn cung của RAY ra thị trường giữ giá RAY bình ổn.
Migration
Tính năng này được thiết kế để hỗ trợ quá trình nâng cấp. Người dùng Raydium có thể dễ dàng chuyển từ phiên bản cũ sang phiên bản mới thông qua tính năng này, tận dụng các tính năng và lợi ích mới của nền tảng này.
- WSDT Migration: công cụ này giúp bạn chuyển tiền từ RAY-WUSDT pool sang RAY-USDT pool mà hầu như không tốn công sức và phí.
- Từ DEX2 sang DEX3 Migration: Serum đang nâng cấp lên DEX3 từ DEX2. Do đó, để duy trì hoạt động cho các tính năng, Raydium đã tự nâng mình lên để điều chỉnh phù hợp với phiên bản mới. Điều này có nghĩa là Raydium đã tạo các pool mới trên DEX3 và cần chuyển tính thanh khoản từ các pool DEX2 sang các pool DEX3.
Kết luận
Khi Raydium phát triển như một nền tảng cho tính thanh khoản trên Serum, nó nhằm mục đích hợp tác với các cộng đồng DeFi và AMM khác và cung cấp hỗ trợ để xây dựng các sản phẩm của họ trên Solana. Điều này sẽ mang lại cả tính thanh khoản bổ sung và các giao thức DeFi nhanh hơn, hiệu quả hơn cho hệ sinh thái.
Với việc bổ sung các linh kiện bên ngoài, Raydium sẽ có thể kết hợp các chức năng và tính linh hoạt bổ sung cho các phiên bản và tính năng trong tương lai. Ngoài ra, một số giao thức lending/ borrowing mới ra mắt trên Serum có thể cung cấp cho Raydium khả năng thêm giao dịch ký quỹ, mở khóa thanh khoản thậm chí nhiều hơn từ các tài sản trong chuỗi.
Về lâu dài, Raydium đặt mục tiêu nắm bắt và duy trì vị trí dẫn đầu trong số các AMM và LP trên Serum. Đồng thời, tận dụng sức mạnh của Solana để thúc đẩy sự phát triển của tài năng DeFi và trở thành giao thức hàng đầu trong không gian với đối tác và cộng đồng.
Góc tiền ảo
Tham gia thảo luận cùng GTA team tại:
