IDO hiện không còn quá xa lạ với chúng ta, khi mà có nhiều dự án mang lại lợi nhuận đáng mơ ước cho những người tham gia. Vậy IDO là gì? Ưu nhược điểm của IDO và tại sao chúng ta lại cần có IDO? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
IDO là gì?
IDO là viết tắt của cụm từ Initial DEX Offering (phân phối coin lần đầu trên DEX) là một hình thức gây quỹ cho dự án trong không gian crypto trên nền tảng phi tập trung. Nếu bạn đã quá quen thuộc với các hình thức gây quỹ như ICO hoặc IEO trước đây thì IDO cũng tương tự như 2 hình thức đó, nhưng điểm khác biệt nhất chính là IDO được thực hiện trên sàn giao dịch phi tập trung, DEX.
Bạn có thể hiểu một cách đơn giản, IDO chính là sự kế thừa của ICO, IEO và STO. Điểm mạnh của IDO tới từ việc nó cung cấp tính thanh khoản tốt hơn ngay lập tức, nên nó đã trở thành lựa chọn tuyệt vời cho các dự án mới có thể nhận được một khoản vốn lớn tức thì.
Bên cạnh đó, việc lựa chọn đồng tiền để thực hiện thanh toán cho IDO cũng rất linh hoạt. Từ các stablecoin như USDT, USDC,…cho tới các đồng coins như ETH, BTC đều có thể được sử dụng.
Ưu nhược điểm của IDO
Ưu điểm
IDO ra đời sau IEO, ICO nên nó sẽ có những ưu điểm vượt trội, khắc phục nhược điểm trước đây còn tồn đọng của các phương thức cũ, cụ thể:
Tối ưu chi phí cho các dự án
Đây có lẽ là ưu điểm dễ thấy nhất, bởi vì khi thực hiện ICO, IEO các dự án sẽ phải chi trả 1 khoản phí kha khá cho các sàn giao dịch. Không chỉ vậy, dự án cũng phải chờ một khoảng thời gian nhất định mới được niêm yết giao dịch trên các sàn giao dịch tập trung (CEX).
Ngược lại, IDO thì không hề có những yêu cầu như vậy. Các dự án không phải trả phí cao cho việc IDO, cũng như không cần sự cho phép của bất kỳ ai vẫn có thể niêm yết giao dịch trên DEX. Bởi vì tất cả đều hoàn toàn phi tập trung.
Mở ra nhiều cơ hội cho những dự án nhỏ
Thay vì chờ đợi một sàn CEX phê duyệt một dự án, các thành viên cộng đồng có tiếng nói là những người kiểm tra các dự án và token, điều này mở ra cánh cửa cho các dự án nhỏ có cơ hội hợp tác với nhiều bên. Cùng với đó là kết nối chặt chẽ hơn với cộng đồng.
Đơn giản hóa trải nghiệm người dùng
So với IEO và ICO, có thời gian chờ đợi, IDO cung cấp khả năng thanh khoản và giao dịch tức thì. Bên cạnh đó, có nhiều loại ví riêng được hỗ trợ, nền tảng giao dịch cũng được tích hợp nên thao tác và trải nghiệm của người dùng được đơn giản hóa.
Nhược điểm
Cơ hội mua được IDO rất thấp
Do việc mua được token lúc thực hiện IDO mang lại lợi nhuận rất cao cho các nhà đầu tư khi mới niêm yết giao dịch trên DEX nên rất nhiều người tham gia mua IDO. Nhưng slot mua được IDO lại có hạn vì vậy tỷ lệ cạnh tranh rất cao.
Có nhiều trường hợp tham gia whitelist IDO nhưng chưa một lần được “độ”.
Cơ chế whitelist thiếu minh bạch
Cơ chế whitelist được áp dụng cho hầu hết các dự án thực hiện IDO. Đa số để tham gia whitelist bạn sẽ phải hoàn thành các thao tác được yêu cầu. Sau đó sẽ lựa chọn ngẫu nhiên những người được nằm trong danh sách whitelist để mua IDO.
Tuy nhiên, có nhiều người sử dụng tool, bot, để cheat khi thực hiện whitelist nhằm tăng khả năng được whitelist. Chính vì điều này khiến cho cơ chế whitelist trở nên mất công bằng.
Ngoài ra có không ít trường hợp tuy tham gia đăng ký whitelist rất nhiều lần nhưng chưa hề trúng được 1 lần, khiến người dùng rất ức chế về mặt tâm lý.
Rủi ro khi hold coin để tham gia IDO
Hiện tại, để tham gia IDO bạn sẽ phải hold một lượng nhất định token của nền tảng thực hiện IDO. Vì vậy, bạn sẽ phải đối mặt với rủi ro, nếu “tạch” whitelist mà giá token nền tảng sụt giảm thì bạn sẽ “thiệt đơn, thiệt kép”.
Tuy nhiên, nếu như bạn vừa trúng IDO mà giá token nền tảng lại tăng nữa thì lại là “lãi kép”, rủi ro cao đi cùng với lợi nhuận lớn.
Một số dự án thành công được khởi động từ IDO
Tại thời điểm ban đầu, có nhiều người còn nghi ngờ về IDO vì trước đó nó chưa từng được thực hiện. Tuy nhiên, sau sự thành công của Raven Protocol, quan điểm có họ đã thay đổi.
Raven Protocol là một giao thức phi tập trung, ra đời với mục tiêu cung cấp các giải pháp hiệu quả về chi phí và tốc độ khi sử dụng blockchain để chuyển đổi các ngành công nghiệp AI và máy học, hiện đang bị thống trị bởi các tập đoàn lớn. Với sự hỗ trợ của token RAVEN, những người đóng góp sẽ nhận được phần thưởng bằng cách chia sẻ tài nguyên máy tính của họ trong khi token tiện ích được sử dụng để đào tạo AI.
Không chỉ Raven Protocol là một dự án thành công khi thực hiện IDO, Universal Market Access (UMA) protocol cũng là một dự án như vậy. Với UMA, các nhà phát triển DeFi có thể xây dựng các tài sản tổng hợp trên Ethereum. Tháng 4 năm ngoái, giao thức này đã mở bán token của mình thông qua sàn Uniswap với giá khởi điểm là 0,26 đô la cho mỗi token và giá của nó được đẩy lên tới mức 2 đô la. Hiện tại token UMA đang có giá 12.85 $.
Tại sao chúng ta cần IDO
Khi ICO và việc bán token trở nên phổ biến vào năm 2017, nó đã huy động được ước tính 4,9 tỷ đô la vào cuối năm, với nhiều dự án đang cố gắng giải quyết các vấn đề bằng cách sử dụng blockchain. Mặc dù nhiều dự án đã thành công, nhưng thất bại nhiều hơn do tính tập trung của nó.
Với bản chất phi tập trung của IDO, mô hình gây quỹ này đang cố gắng giải quyết các vấn đề của ICO đồng thời bổ sung các khả năng mới cho thị trường tiền điện tử. Bằng cách huy động vốn từ cộng đồng với IDO, các dự án có thể phát hành một sản phẩm blockchain, đồng thời loại bỏ bất kỳ vấn đề nào liên quan đến hack và lỗi của con người. Không chỉ vậy, tiền của người mua và người nắm giữ token được bảo mật trên ví với private keys của họ.
IDO cần làm gì để có thể đi đường dài trong tương lai
IDO là cách mới nhất, với các ưu điểm của riêng nó sẽ giúp các dự án tiền điện tử đưa token của họ ra công chúng. Tuy nhiên, với một số nhược điểm còn tồn đọng, IDO cần phải có những thay đổi, cải tiến để phát triển trong tương lai. Nhằm đảm bảo các dự án sẽ thành công cũng như thúc đẩy sự tăng trưởng của các nền tảng.
Một cải tiến cần được chú trọng là khả năng mở rộng. Hiện tại, chỉ có các dự án tài chính phi tập trung ( DeFi ) mới huy động được tiền thông qua IDO. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là các dự án khác trong không gian tiền điện tử không thể sử dụng hình thức huy động vốn từ cộng đồng này. Tất nhiên, để các dự án này thành công, họ sẽ cần một số sự quan tâm từ người dùng DeFi hiện tại để đầu tư vào token của dự án.
Bên cạnh đó, một yếu tố khác cần xem xét là mặc dù sự quan tâm đến IDO ngày càng tăng, các sàn CEX như sàn Binance hoặc sàn Coinbase vẫn có quyền kiểm soát thị trường. Các nhà đầu tư chắc hẳn sẽ quan tâm việc khi nào Coinbase sẽ niêm yết một đồng coin nào đó hơn là whitelist IDO tiếp theo sẽ diễn ra vào lúc nào. Tất nhiên, điều này rất có thể sẽ thay đổi khi nhận thức về các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) ngày càng tăng.
Tương lai của IDO có thể tươi sáng, nhưng cần nhận thức nhiều hơn. Không chỉ vậy, người dùng DeFi chỉ là một phần nhỏ của thị trường. Do đó, mặc dù IDO không có khả năng sớm thay thế ICO hoặc IEO, nhưng nó đã giới thiệu một mô hình huy động vốn từ cộng đồng mới, và dần được cải thiện.
SHO trên DAO Maker là một giải pháp?
SHO (Strong Holder Offering) là một cải tiến từ IDO thuần túy ban đầu và được thực hiện trên nền tảng DAO Maker. Bản chất nó cũng là một IDO nhưng bạn sẽ không cần phải thực hiện các nhiệm vụ để tham gia whitelist. Việc bạn cần làm là hold DAO token trong một ngưỡng nhận định và sẽ được chọn ngẫu nhiên vào danh sách được mua IDO.
Thay đổi cơ chế whitelist này của SHO đã loại bỏ được tính thiếu minh bạch khi những “cheater” sẽ không có đất “dụng võ”, tạo sự công bằng cho những người tham gia. Đã có rất nhiều dự án thực hiện SHO trên DAO Maker. Một trong số đó có thể kể đến như: My Neighbor Alice (ALICE) với ATH Roi đạt 318x, Orion Protocol (ORN) với ATH Roi đạt 280x,….
Cùng với đó cũng đang có nhiều dự án đang nằm trong danh chờ thực hiện IDO thông qua phương thức SHO trên DAO Maker (hình dưới).
Kết luận
IDO là một hình thức giúp các dự án thu hút vốn từ cộng đồng và cũng là một phương thức marketing cho dự án khi mà nó mang lại lợi nhuận lớn cho những nhà đầu tư tham gia. Ngoài ra nó cũng là sân chơi đầy thú vị cho cả những nhà đầu tư vốn lớn lẫn vốn nhỏ và nó vẫn sẽ còn hot cho tới hết năm nay.
Mặc dù vậy, IDO vẫn cần phải cải tiến để tăng sức hút cũng như tính công bằng. Hình thức SHO trên DAO Maker có thể xem là một giải pháp cải tiến của IDO, hứa hẹn sẽ được nhiều nền tảng áp dụng.
Mình hy vọng qua bài viết này, bạn đọc sẽ hiểu rõ về cơ hội cũng như rủi ro khi tham gia IDO. Chúc các bạn thành công!
Góc Tiền Ảo
