Một trong những cụm từ đang rất hot trên toàn bộ Crypto market từ đầu năm tới nay và được biết đến như là một DeFi thứ 2 giúp nhiều nhà đầu tư xxx tài khoản đó là “NFTs”. Vậy NFTs là gì? Tại sao nó lại hot như vậy? Nó sẽ trở thành xu thế trong tương lai hay chỉ là bong bóng đầu cơ? Các bạn hãy cùng đọc bài viết dưới đây của GTA Ventures để hiểu hơn về vấn đề này nhé.
NFTs là gì?
Khái niệm
NFT là viết tắt của cụm từ Non-Fungible-Token (có thể dịch dịch là Token Không thể thay thế). Để dễ dàng hiểu rõ cụm từ “Fungible” với “Non-Fungible” có lẽ chúng ta nên đi vào những ví dụ thực tế thì sẽ thấy nó dễ hiểu hơn.
Ví dụ: với Bitcoin, ETH hoặc cụ thể hơn là Vàng, chúng là các Tài sản có thể thay thế (Fungible Assets). Tức là, 1 Bitcoin có thể phân tách thành 10 phần 0.1 bitcoin, 1 lượng vàng có thể phân tách thành 5 phần 0.2 lượng vàng và cũng tương tự như ETH cũng vậy, 1 ETH có thể phân tách thành 100 phần 0.01 ETH.
Cụ thể hơn, nếu bạn cho ai đó vay 1 bitcoin hoặc 1 ETH thì khi trả nợ người vay sẽ trả 1 lần, 10 lần hoặc 1000 lần miễn rằng tổng số khi bạn nhận được đúng bẳng số lượng bạn mang đi cho vay là được. Đó là những loại tài sản có thể thay thế (Fungible).
Tuy nhiên, với các tài sản Non-Fungible (không thể thay thế) thì hoàn toàn khác. Các tài sản Non-Fungible là tài sản duy nhất và không thể thay thế.
Ví dụ, bức tranh Starry Night của Van Gogh là 1 tài sản Non-Fungible. Búc tranh này có giá trị rất cao vì tính quý hiểm của nó. Nếu bạn “nợ” tôi bức tranh Starry Night, bạn không thể đem tiền hay 1 bức tranh giống thế trả tôi được. Nó phải là bức tranh đó, và phải do chính tay Van Gogh vẽ.
Những tài sản Non-Fungible có thể là: tranh vẽ, đất đai, cổ vật…
Tương tự như vậy, NFTs chính là các Token hay Tài sản số Không-Thể-Thay-Thế. Một đặc điểm nổi bật của NFTs là, không có NFTs nào có tính chất giống nhau, cho dù chúng cùng được xây dựng trên 1 blockchain.
Các tính chất của NFTs
- Độc nhất: Mỗi NFT lại có 1 tính chất riêng, và nó khác biệt so với những đồng NFT khác.Các NFT được lập trình ngay từ khi chúng được tạo ra, mỗi đồng NFT sẽ có những đặc điểm riêng biệt và điều này tạo nên giá trị của chúng.
- Sự quý hiếm: Một trong những đặc điểm của NFTs, đó là tính quý hiếm. Sự giới hạn về số lượng NFT tạo nên sự quý hiếm của chúng. Và đôi khi, sự quý hiếm tạo nên giá trị cao.
- Không thể chia tách: Các NFTs chỉ có thể được mua/bán/giữ 1 cục. Bạn không thể bán 1 nửa bức tranh, hay 1 nửa một bức tượng điêu khắc được.
Trào lưu NFTs đã hạ nhiệt so với hồi đầu năm
Giai đoạn bùng nổ của NFT vào khoảng cuối tháng 2 năm 2021. NFT gia tăng khối lượng giao dịch đột biến nhờ vào sự tích hợp trò chơi của NBA Top Shot. Tính theo tuần, khối lượng giao dịch đạt đỉnh là 196,4 triệu USD. Tuy nhiên, đỉnh này không trụ được bao lâu, tính đến 28/03 khối lượng giao dịch đã hạ nhiệt còn 40,68 triệu USD trong đó có tới 19,48 triệu USD là sự đóng góp của NBA Top Shot. Cho đến nay, khối lượng giao dịch chỉ còn 28,22 triệu trong đó CryptoPunks chiếm 17,74 triệu.
Số lượng người dùng trên các nền tảng NFT lớn cũng đã suy giảm đến hơn 60% từ 451.000 về chỉ còn 170.000 chỉ trong nửa sau tháng 3 và hiện tại là 125.11 nghìn trong đó NBA TopShot chiếm 112.74 nghìn users.
Số lượng người dùng giảm dẫn đến thông lượng giao dịch cũng lao dốc đáng kể, tuần cuối của tháng 3 đã giảm đến 66%. Hiện nay đang là 636.48 nghìn chủ yếu vẫn là NBA TopShot chiếm 595.41 nghìn.
Qua dữ liệu trên, chúng ta thấy rằng rõ ràng vẫn còn cơ hội cho đợt bùng nổ của NFT trước bối cảnh nền kinh tế đầy biến động. Bởi vì, trên thực tế, dữ liệu từ The Block chỉ thống kê số liệu từ nền tảng NFT lớn như NBA Top Shot, Axie Infinity, Sorare, CryptoPunks, CryptoKitties,…
Những dự án tiềm năng mới ra mắt như My Neighbor Alice, Polkamon, cũng như các thương vụ bán NFT độc lập thì chưa được thống kê. Trường hợp khối lượng giao dịch và người dùng chuyển sang các dự án tiềm năng mới cũng có thể xảy ra.
NFTs là xu thế mới hay chỉ là bong bóng đầu cơ?
Thị trường crypto này còn rất non trẻ. Những thứ dễ đạt được cũng sẽ dễ mất đi hoặc chứa đựng nhiều rủi ro.
Nadya Ivanova – COO của công ty L’Atelier cho rằng:
“Sức mạnh lớn nhất hiện có của NFT cũng là một trong những nhược điểm của nó. Mọi người có thể tạo NFT từ bất cứ thứ gì trên internet (như một hình động, một dòng tweet…), do đó cần phải có con mắt tinh tường để phân biệt các token xấu và nhận biết nên đầu tư vào loại nào“
Người mua có nắm giữ NFT hay không?
Sự khác biệt của NFT và phần còn lại của crypto chính là tài sản mà nó đang đại diện là các hiện vật: tranh ảnh, đất đai, cổ vật… Một câu chuyện khá bất ngờ đối với những người nắm giữ NFT đó là, nếu như một công ty khởi nghiệp phát hành NFT bỗng ngừng kinh doanh, ngừng lưu trữ các tác phẩm số hóa, người mua chỉ còn giữ lại những token dẫn tới các file dữ liệu sẽ không còn tồn tại. Như vậy nếu điều này xẩy ra, người dùng sẽ phải phụ thuộc và đợi chờ khắc phục sự cố của các công ty kia, và nếu có sự cố mất mát xẩy ra thì số lượng NFT đó sẽ mất vĩnh viễn.
Có nhiều biện pháp khắc phục vấn đề này như lưu trữ tệp trên các dịch vụ phi tập trung. Vì vậy biện pháp này có thể sẽ dần phổ biến trong các dự án NFT tương lai.
Theo Nicholas Weaver – giáo sư khoa học máy tính tại UC Berkeley, ông cho rằng cơn sốt NFT rất vô lý vì bản chất token không có giá trị. Ông so sánh quyền sở hữu NFT giống như phiên bản kỹ thuật số của “những con thú bông Beanie Babies, chúng rất đáng yêu nhưng không có giá trị thực tế”.
Điều này cũng thực sự dễ hiểu bởi rõ ràng bạn đang nắm giữ 1 bức tranh nổi tiếng và giá trị của nó nằm ở vẻ đẹp và sự quý hiếm của nó nhưng bạn lại chẳng được nhìn ngắm nó mà chỉ đang nhìn ngắm những con số.
Nguy cơ bị “chơi xấu”
Thực tế, ai cũng có thể tạo NFT nên dễ xảy ra tình trạng người bán biến một tệp không thuộc quyền sở hữu của họ (có thể là hình ảnh, video…) thành NFT và chuyển nó cho người mua và người mua rất dễ mua nhầm phải một sản phẩm không thực sự xứng đáng với tiền của họ bỏ ra. Người mua cũng nên cảnh giác với những phương pháp thao túng thị trường.
Theo Ivanova, giao dịch giả tạo “wash trade” từng diễn ra trong giới NFT, đó là khi một người cố tình tăng giá vật phẩm bằng cách mở nhiều tài khoản và tự giao dịch với chính bản thân. Các nhà đầu tư có kinh nghiệm thường phát hiện ra ngay đâu là wash trade nhưng người mới nhập cuộc sẽ gặp khó khăn để nhận diện những chiêu trò như vậy.
Theo Nicolas Weaver, vì các giao dịch blockchain hoàn toàn ẩn danh và không thể đảo ngược nên bạn không thể làm gì trong trường hợp có người đột nhập vào máy tính và đánh cắp tài sản số của bạn. Từ góc độ bảo mật, ông cho rằng “blockchain là giải pháp sai lầm”. Để khắc phục điều này cũng đã có rất nhiều dự án xử lý việc ẩn danh này. Các bạn có thể tìm đọc trên goctienao.com nhé.
Đâu là tương lai của NFT?
Dù còn nhiều bất ổn, Ivanova vẫn tin vào tiềm năng to lớn ở NFT. Theo cô, NFT sẽ cần điều chỉnh và có thể trở thành tài sản cơ bản cho toàn bộ nền kinh tế ảo, không chỉ dừng lại ở nghệ thuật và đồ sưu tầm số hóa.
Sở hữu quỹ NFT đầu tư vào nghệ thuật số hóa, bất động sản ảo và vật phẩm trong video game, Steinwold dự đoán NFT sẽ trở thành thị trường nghìn tỉ USD.
Mặt khác, Giáo sư Weaver cho rằng cơn sốt NFT hiện tại là “cơn cuồng đầu cơ thuần túy” và chỉ như bong bóng đang chờ nổ. Ông nhận định trào lưu NFT hiện tại giống như “cơn sốt hoa tulip kinh điển”.
Theo quan điểm đầu tư của mình, NFT là một thị trường mới bắt đầu và sẽ còn phát triển hoàn thiện và cực kỳ mạnh mẽ trong thời gian sắp tới. Vì vậy, đầu cơ vào NFT vẫn là cơ hội rất lớn đối với nhà đầu tư. Tuy nhiên, hãy là nhà đầu tư thông minh để nắm bắt và đầu tư hợp lý vào các dự án thực sự tiềm năng.
Hy vọng rằng bài viết trên đây sẽ giúp anh em có cái nhìn tổng quan và có được đánh giá của bản thân mình về thị trường NFT mang đầy tiềm năng này nhé. Chúc anh em kiếm được nhiều tiền!
GTA Ventures
