Bất kỳ trong một thị trường nào, từ thị trường tài chính truyền thống cho đến không gian tiền điện tử đều chứa trong đó những rủi ro tiềm ẩn. Chính vì yếu tố này mà lĩnh vực bảo hiểm đã ra đời và phát triển từ rất lâu.
Không giống như tài chính truyền thống (bảo hiểm đã có chỗ đứng vững vàng), trong không gian crypto bảo hiểm vẫn đang bị đánh giá thấp, không tương xứng với tiềm năng của nó. Mặc dù khi đối mặt với rủi ro tiềm tàng bắt buộc phải tồn tại một cơ chế bảo vệ khỏi rủi ro và các mối đe dọa. Liệu có phải chúng ta đang đánh giá thấp bảo hiểm phi tập trung trong crypto?
Sơ lược về danh mục bảo hiểm trong thị trường tài chính
Về thị trường bảo hiểm nói chung và bảo hiểm trong lĩnh vực blockchain/crypto nói riêng, tổng dung lượng bảo hiểm trong ngành tài chính ước tính năm 2020 là 1000 tỷ đô, và dung lượng ngành bảo hiểm trong blockchain mới chỉ 1-2 tỷ đô, tức là chưa tới 2 phần nghìn. Chính con số này cho ta thấy rằng lĩnh vực bảo hiểm trong không gian blockchain / crypto còn quá mới mẻ và cực kì tiềm năng.
Tốc độ phát triển của lĩnh vực bảo hiểm trong ngành tài chính đang có xu hướng tăng dần đều, ước tính mức độ tăng trưởng trong năm 2021 sẽ hơn năm 2020 khoảng 20% (thống kê của US Cyber Insurance).
Cùng với đó khối lượng dịch chuyển tài chính trong lĩnh vực bảo hiểm cho blockchain/crypto mới chỉ là 1% năm 2020 và đang gia tăng theo cấp số nhân trong ngành đầu tư của lĩnh vực tài chính (thống kê của US Cyber Insurance).
Trong khi đó có quá nhiều dự án bị tấn công, dẫn tới tổ chức của họ không thể vực dậy trong việc phát triển, tiêu biểu BZX đã bị tấn công 1triệu $, sàn Kucoin thiệt hại 150 triệu $, Origin Protocol bị thiệt hại 7 triệu $ hoặc các cuộc tấn công flash loan diễn ra liên tiếp gần đây trên Binance Smart Chain,…
Do đó bảo hiểm trong lĩnh vực blockchain không chỉ là cung cấp dịch vụ bồi hoàn khi bị thiệt hại, các dịch vụ bảo hiểm còn cung cấp, triển khai nền tảng bảo mật để hạn chế rủi ro thiệt hại cho khách hàng của họ.
Những tồn đọng của bảo hiểm truyền thống
Bảo hiểm truyền thống mặc dù đã ra đời và phát triển một thời gian dài nhưng những vấn đề còn tồn đọng từ trước tới nay vẫn đang kìm hãm sự phát triển của lĩnh vực này. Chính vì vậy, bảo hiểm phi tập trung đã ra đời thông qua việc ứng dụng công nghệ blockchain để giải quyết:
- Sự thiếu minh bạch: Quá trình xác nhận quyền sở hữu bảo hiểm, nguyên nhân bảo hiểm, người thụ hưởng không rõ ràng và thiếu minh bạch.
- Thiếu sự tin tưởng: Quan hệ không cân bằng giữa người được hưởng bảo hiểm và công ty bảo hiểm khiến sự tin tưởng giữa 2 bên bị giảm sút.
- Chi phí cao: Cơ sở hạ tầng cồng kềnh với chi phí vận hành đáng kể.
- Kém hiệu quả: Các công ty bảo hiểm lớn, chậm và phụ thuộc vào nhiều người với những vai trò khác nhau để xử lý một yêu cầu. Khoảng 35% trong tổng phí bảo hiểm được chi cho các chi phí không cần thiết.
Những rủi ro tiềm ẩn và vai trò của bảo hiểm phi tập trung
Hiểu nôm na bảo hiểm phi tập trung là loại hình bảo hiểm mà các hoạt động đóng góp bảo hiểm, trợ cấp bảo hiểm diễn ra mà không cần thông qua một công ty bảo hiểm hay bên trung gian nào cả.
Nhắc tới bảo hiểm là nhắc tới cơ chế để bảo vệ những nhà đầu tư, nhà giao dịch, người dùng khỏi các rủi ro. Để hiểu được tầm quan trọng cũng như tiềm năng của bảo hiểm phi tập trung, chúng ta phải nắm được những rủi ro nào mà người dùng phải đối mặt khi tham gia.
Để phân loại rủi ro, chúng ta có thể chia chúng ra thành 3 loại:
- Rủi ro kỹ thuật (Technical Risks): những rủi ro khi hợp đồng thông minh bị hack, lỗi code của giao thức,…
- Rủi ro về thanh khoản (Liquidity Risks): diễn ra khi mà các sản phẩm DeFi bị mất thanh khoản.
- Rủi ro về admin Keys (Admin Key Risks): rủi ro liên quan tới các khóa cá nhân của giao thức có thể bị xâm phạm.
Những loại rủi ro này có thể xảy ra bất kỳ lúc nào. Nếu chúng xảy ra, nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới người dùng cũng như sự vận hành của toàn bộ giao thức. Trong một ngày đẹp trời nào đó, một giao thức nào đó bị hacker tấn công do code chưa được kiểm tra kỹ, hay 1 pool bất kỳ bị rút thanh khoản,…thì giao thức đó lấy đâu ra chi phí để đền bù và khắc phục hậu quả? Chính lúc này vai trò của bảo hiểm phi tập trung sẽ được thể hiện rất rõ ràng.
Bảo hiểm phi tập trung đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người dùng của các nền tảng blockchain khỏi những rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Vậy có những loại bảo hiểm phi tập trung nào?
Để bảo vệ người dùng khỏi những rủi ro nêu trên, sẽ có những loại hình bảo hiểm phi tập trung riêng biệt. Chúng bao gồm:
Bảo hiểm ví tiền điện tử
Ví tiền điền tử là thành phần không thể thiếu của người dùng trong không gian crypto. Đó là nơi mà người dùng lưu trữ tài sản của họ.
Chính vì vậy, nhu cầu cho việc cần phải có một loại hình bảo hiểm ví tiền điện tử là rất lớn. Đây là một trường hợp sử dụng tuyệt vời và đầy tiềm năng của bảo hiểm phi tập trung.
Bảo hiểm tài sản đảm bảo cho các khoản vay được hỗ trợ bằng tiền điện tử
Thị trường vay, cho vay tiền điện tử cũng như các mô hình tài sản phái sinh tiền điện tử đang diễn ra một cách sôi động trong không gian DeFi. Tổng giá trị khóa trong các nền tảng lending-borrowing luôn dẫn đầu. Do đó đây là một miếng mồi béo bở mà các hacker luôn nhắm đến.
Vì vậy bảo hiểm bảo vệ tài sản đảm bảo cung cấp cho người vay và người cho vay cảm giác an toàn từ các nền tảng cho vay tiền điện tử, đây là một bước quan trọng trong việc thúc đẩy việc áp dụng blockchain.
Bảo hiểm hợp đồng thông minh
Nhằm bảo vệ người dùng của các nền tảng blockchain trước các rủi ro về lỗ hổng trong những hợp đồng thông minh (Smart Contract) bảo hiểm hợp đồng thông minh đã ra đời. Loại hình bảo hiểm này sẽ bảo hiểm tổn thất nếu địa chỉ hợp đồng thông minh được chỉ định bị tấn công và được sử dụng để thao túng.
Lợi ích của bảo hiểm phi tập trung
Các sản phẩm bảo hiểm phi tập trung cung cấp khả năng bảo vệ hoàn toàn các khoản tiền gửi DeFi, phòng ngừa rủi ro chống lại sự biến động của tiền điện tử cũng như cung cấp bảo mật chống lại nguy cơ trộm cắp và tấn công vào ví tiền điện tử. Nó bảo đảm người dùng chống lại mọi rủi ro DeFi có thể xảy ra, bảo vệ các rủi ro kỹ thuật và tài chính, do đó xây dựng cảm giác an toàn giữa các nhà đầu tư.
Không chỉ vậy mà các nền tảng bảo hiểm phi tập trung còn làm cho toàn bộ quá trình gửi, xác nhận quyền sở hữu và xử lý và thanh toán cực kỳ an toàn, đáng tin cậy và minh bạch.
Một số dự án bảo hiểm phi tập trung đáng chú ý trong 2021
Nexus Mutual
Nexus Mutual là một nền tảng bảo hiểm phi tập trung được xây dựng trên Ethereum sử dụng pool chia sẻ rủi ro. Pool được quản lý bởi các thành viên trong đó quyền thành viên được đại diện bởi token NXM. Nexus Mutual ban đầu ra mắt với bảo hiểm hợp đồng thông minh, cho phép bất kỳ ai mua bảo hiểm trên bất kỳ hợp đồng thông minh Ethereum công khai nào. Điều này có nghĩa là người dùng DeFi giờ đây có thể được bảo vệ khi tiền của họ được cho vay trên Compound hoặc tài sản của họ được gửi vào một pool trên Uniswap. Theo thời gian, Nexus Mutual sẽ tiếp tục mở rộng bên ngoài bảo hiểm hợp đồng thông minh sang các sản phẩm bảo hiểm tiền điện tử khác.
Etherisc
Etherisc đang xây dựng một nền tảng cho các ứng dụng bảo hiểm phi tập trung. Nhóm cốt lõi đã phát triển một số cơ sở hạ tầng chung, các mẫu sản phẩm và giấy phép bảo hiểm dưới dạng dịch vụ cho phép bất kỳ ai cũng có thể tạo các sản phẩm bảo hiểm của riêng mình. Với điều này, cộng đồng Etherisc đã có thể thiết kế một bộ sản phẩm bảo hiểm cơ bản, từ bảo hiểm bảo vệ ví tiền điện tử cho tới bảo vệ tài sản thế chấp cho vay.
CDx
CDx là một nền tảng cho các giao dịch hoán đổi bảo hiểm được mã hóa, có thể giao dịch. Các nhà đầu tư tiền điện tử hiện có thể bảo vệ tiền của họ khỏi bị tấn công trên các sàn giao dịch phổ biến. Bảo hiểm sàn giao dịch có thể là một trong những sản phẩm bảo hiểm rất cần thiết do có rất nhiều vụ tấn công nhắm tới chúng trong thời gian qua.
CDx Swaps có thể được sử dụng cho một loạt các trường hợp bao gồm giao dịch để kiếm lợi nhuận, bảo vệ tài sản tiền điện tử của bạn, staking,…
Rikkei Finance một dự án thú vị kết hợp với bảo hiểm phi tập trung
Rikkei Finance là một dự án DeFi đến từ Việt Nam, với đội ngũ gồm các chuyên gia trong ngành – những người đã và đang phát triển một nền tảng blockchain lending. Họ áp dụng công nghệ phi tập trung để cải tiến những ý tưởng truyền thống như dịch vụ cho vay, tín dụng và thú vị là có cả bảo hiểm phi tập trung.
Nền tảng này tận dụng công nghệ blockchain để cho phép tích hợp cross-chain, đồng nghĩa với việc họ có thể chấp nhận nhiều tài sản kỹ thuật số được vận hành trên mạng lưới blockchain khác và hiển thị nó ở một giá trị tương đương, qua đó giúp họ trở thành một mạng lưới giao dịch tiền tệ bám sát với thời gian thực tế.
Sớm nhận thấy việc liên kết bảo hiểm phi tập trung của các dự án bảo hiểm phổ biến hiện tại, Rikkei Finance đã cho phép người tham gia mua bảo hiểm để thanh lý tài sản. Một sự kết hợp giữa cho vay và bảo hiểm đầu tiên để đảm bảo sự an toàn của người cho vay.
Kết luận
Với tiềm năng khai phá ngành bảo hiểm trị giá hàng nghìn tỷ đô la, bảo hiểm phi tập trung có một tương lai đầy hứa hẹn. Tính minh bạch của nó mang lại những cải thiện đáng kể so với các công ty bảo hiểm truyền thống.
Khi lĩnh vực tiền điện tử tiếp tục phát triển, bảo hiểm phi tập trung sẽ tiếp tục mở rộng phạm vi sản phẩm của mình. Cùng với đó khả mà DeFi mang lại tạo ra một cơ hội hấp dẫn để giải quyết các thị trường mới mẻ. Nhưng hiện tại, với sự gia tăng của DeFi, bảo hiểm hợp đồng thông minh có thể sẽ hấp dẫn các nhà đầu tư tiền điện tử hơn khi các ứng dụng DeFi tiếp tục tích lũy giá trị trong các hợp đồng thông minh cơ bản.
Ngoài ra, bảo hiểm phi tập trung cần thêm nhiều những dự án có ý tưởng thú vị như Rikkei Finance, kết hợp DeFi với bảo hiểm phi tập trung trong 1 hệ sinh thái, để trở nên dễ dàng tiếp cận và ứng dụng hơn nữa.
Góc Tiền Ảo
