Zenlink là gì?
Zenlink là một nền tảng xây dựng cross-chain DEX, bằng cách tích hợp các Zenlink DEX Module, Zenlink có thể dễ dàng cho phép các parachain có khả năng DEX và có thể chia sẻ tính thanh khoản đối với các parachain khác. Nó có thể hỗ trợ toàn bộ các DApp DEX trên mạng mà nó hỗ trợ.
Nếu bạn chưa biết Zenlink là gì có thể tham khảo bài viết: https://goctienao.com/zenlink-zlk-la-gi/
Cách mô hình của Zenlink hoạt động
Mô hình quy hoạch của Zenlink
Zenlink DEX Module sẽ được triển khai dựa trên giao thức Zenlink DEX sao cho có thể tích hợp được với các parachain, nhận được chức năng DEX và chia sẻ tính thanh khoản trên các parachain.
Zenlink đã xây dựng được riêng một trang web giao diện người dùng để hoàn thiện hơn cho hệ sinh thái của mình. Ứng dụng này có tên là Zenlink DEX DApp.
Bằng việc phát triển Zenink DEX Aggregator, Zenlink có thể kết nối dễ dàng hơn với các DEX khác trên hệ sinh thái Polkadot. Người dùng trên Zenlink có thể trải nghiệm nhiều DEX hơn bằng các thao tác vô cùng đơn giản.
Để đảm bảo sự rằng cơ chế quản trị luôn công bằng và minh bạch và đưa ra những phương tiện để thúc đẩy sự phát triển của nền tảng và người dùng cho hệ sinh thái. Zenlink đã phát triển ra Zenlink Token ( ZLK) để quản trị cho hệ thống và phân phối các lợi ích thanh khoản,… cho toàn bộ hệ thống.
Zenlink Ecosystem sẽ bao gồm các phần sau:
- Zenlink DEX Protocol
- Zenlink DEX Module
- Zenlink DEX Aggregator
- Zenlink Token
- Zenlink DEX Network
Zenlink DEX Protocol
Zenlink DEX Protocol là một giao thức giao dịch phi tập trung cấp cao được xây dựng dựa trên mạng Polkadot, đặc điểm chính của nó là:
- Tiêu chuẩn giao diện thống nhất: Hệ thống có thể được nâng cấp và tùy chỉnh bất kỳ lúc nào bởi các module có thể được thay thế bằng module mới bất kỳ lúc nào. Hệ thống có thể dễ dàng mở rộng.
- Liên kết chuỗi chéo ( cross-chain interconnection): Các đặc tính giao tiếp của mỗi parachain được thiết kế để tạo thành một cơ chế giao tiếp có thể tương tác và kết nối với mạng Polkadot để tăng khả năng tương tác giữa các parachain khác nhau.
Kiến trúc của Zenlink DEX Protocol
Lớp Factory: Factory là cốt lõi của Zenlink DEX Protocol. Mỗi một cặp giao dịch sẽ tạo ra một lượng thanh khoản riêng thông qua The Factory. Khi một nhóm thanh khoản được thiết lập, các khoản tiền ban đầu sẽ được chuyển vào đây để cung cấp tính thanh khoản.
Tính năng của lớp Factory:
- createPool: Tính năng thiết kế Liquidity Pool.
initPair: Khởi tạo liquidity pool. Các hoạt động ban đầu của nhóm thanh khoản sẽ được lưu lại trong bộ nhớ của kho lưu trữ và chỉ số duy nhất được đánh dấu cho mỗi nhóm thanh khoản.
Lớp Swap: Tính năng này cung cấp giao diện RPC để người dùng chấp nhận các giao dịch và lấy thanh khoản từ người dùng khác.
Tính năng của lớp Swap:
- Trade: Tính năng này cho phép người dùng có thể yêu cầu các quyền giao dịch trong hệ thống.
- Rebalance: Sửa đổi trạng thái của nhóm thanh khoản.
- Deposit: Nạp tiền vào liqiudity pool.
- Transfer: Chuyển tài sản đến địa chỉ ví của người dùng từ liquidity pool.
- Withdraw: Tính năng cho phép rút tiền từ liquidity pool.
- PullTranfer: Tính năng chuyển, rút tiền chuyên dụng cho hệ thống.
Lớp Balance: Balance cung cấp tính năng tính toán thanh khoản cho các lớp khác. Balance cũng cung cấp giao diện RPC cho người dùng truy cập do đó người dùng có thể truy vấn tất cả các dữ liệu từ các nhóm thanh khoản.
Tính năng của lớp Balance:
- InitPoolCaculate: Tính trạng thái của một nhóm thanh khoản trong khi đang khởi tạo.
- TradeCaculate: Tính toán số tiền giao dịch cho mỗi cặp giao dịch.
- DepositCaculate: Tính toán các trạng thái tài sản của một nhóm thanh khoản khi đang nạp tiền.
- WithdrawCaculate: Tính toán các trạng thái tài sản của một nhóm thanh khoản khi rút tiền.
- Of: tính năng truy vấn trạng thái của nhóm tài sản.
Class Diagram:
Creating Liquidity Pool: Khi người dùng muốn thực hiện tạo một nhóm thanh khoản, giao dịch với token và DOT nó sẽ gọi đến hàm createPool để hiển thị các giao diện công khai và thuộc về lớp Factory. Sau đó hàm initPoolCaculate của lớp Balance ước tính tình trạng tài sản. Cuối cùng initPair của lớp Factory sẽ tạo một cặp mới.
Deposit: Đầu tiên hàm DepositCaculate của lớp Balance sẽ cung cấp số lượng chính xác token và DOT được yêu cầu. Sau đó trạng thái tài sản sẽ được thay đổi bởi hàm rebalance của lớp Swap.
Trade: Khi người dùng muốn giao dịch token bất kỳ với một nhóm thanh khoản bất kỳ nó sẽ gọi đến hàm trade của lớp Swap. Sau đó tính năng tradeBalance sẽ ước tính và sửa đổi trạng thái của tài sản. Cuối cùng tính năng transfer của lớp Swap sẽ gửi DOT cho người dùng.
Withdraw: Tính năng WithdrawCaculate của lớp Balance sẽ cung cấp số lượng chính xác token và DOT có thể được rút từ nhóm thanh khoản. Sau đó trạng thái tài sản sẽ được thay đổi bởi tính năng Rebalance của lớp Swap, sau đó người dùng sẽ nhận được token và DOT bằng tính năng withdrawTransfer.
Zenlink DEX Module
Zenlink DEX Module được thiết kế dựa trên cấu trúc phân cấp rõ ràng của Polkadot. Zenlink DEX Module được triển khai trên Substrate Runtime Module Library (SRML) của mạng Polkadot.
Zenlink DEX Module có các đặc điểm sau:
- Thiết kế thuận tiện: Các parachain có thể dễ dàng triển khai DEX bằng việc xử dụng Zenlink DEX Module. Khi dòng tiền được đổ vào thanh khoản trong network của Zenlink các DEX này cũng sẽ nhận được nguồn tiền đấy.
- Dễ dàng nâng cấp: Các parachain chỉ cần thay Zenlink DEX Module là có thể nâng cấp một cách dễ dàng.
Mô hình giao dịch: Hiện Zenlink đang sử dụng mô hình Constant Function Market Maker ( CFMM). Lý do Zenlink sử dụng mô hình này là để cung cấp một mô hình giao dịch ổn định cho mạng Polkadot. Khi dự án có những sự phát triển nhất định thì sẽ dần chuyển qua mô hình Constant Mean Market Maker ( CMMM).
CFMM: là một mô hình đơn giản để xây dựng hệ thống với công thức: x*y=K
Với x,y là số lượng token mà bạn muốn xử lý, K là tích của x và y.
Giả sử trên một sàn DEX bất kỳ người dùng muốn giao dịch 2 token mình sẽ gọi ở đây là token X và token Y. x và y lần lượt là số lượng của X và Y trong pool thanh khoản.
Khi một người bán Δx token họ sẽ nhận được Δy token như vậy. Do đó ta có phương trình sau:
x*y=(x+Δx)*(y-Δy)=K
Với Δx là số lượng của token X mà người dùng nhập mục đích của phương trình này là sẽ giải ra Δy tức token mà người dùng sẽ nhận được. Và từ phương trình trên ta sẽ có phương trình tiếp theo:
Đầu tiên là phương trình tính token mà người dùng sẽ nhận được:
Δy= y – K/(x+Δx)
Với phương trình này ta có thể tính được số lượng token mà người dùng nhận được. Và từ phương trình Δy này ta sẽ có thể tính được tỷ giá của cặp giao dịch này:
p= Δx/Δy=Δx*(x+Δx)/y*(x+Δx)-K
Với p là tỷ giá của cặp token mà người dùng trao đổi Δx là số lượng của token X mà người dùng nhập vào Δy là số lượng token của token Y mà người dùng nhận được chúng ta đã có ở phương trình trên. Phương trình trên chúng ta đã có được x,y và K là các biến số cụ thể đã được xác định, Δx là số lượng token X mà người dùng nhập và từ đó hệ thống sẽ tính ra được Δy là số token người dùng nhận được và tỷ giá của cặp giao dịch đấy.
Liquidity Pool: Nhóm thanh khoản trên Zenlink DEX Module có những đặc điểm sau:
- Người dùng có thể tự do tạo các nhóm thanh khoản, tức là người dùng có thể add bất kỳ cặp giao dịch nào vào trong mạng.
- Các giao dịch liên quan đến nhiều nhóm thanh khoản sẽ được xử lý bằng Zenlink DEX Aggregator.
- Nhóm thanh khoản được hoạt động bởi smartcontract, không ai có thẩm quyền can thiệp vào các nhóm thanh khoản.
Giải pháp của Zenlink DEX Module
Như các bạn đã biết thì về cơ bản thì các parachain trên Polkadot hoạt động độc lập có thể lập trình một cách tự do. Điều này cho phép hệ thống xử lý giao dịch ( Translation Process System TPS) của Polkadot tăng lên rất nhiều lần và nó cũng làm cho sự tương tác giữa các parachain trở nên phức tạp hơn. Zenlink DEX Protocol đã triển khai một giao thức cho các parachain để tương tác và chia sẻ liquidity pool. Zenlink DEX Protocol hoạt động tương tự như một application layer tầng ứng dụng truyền tải thứ 7 trên mô hình OSI hoạt động trên bộ giao thức TCP/IP. Với điều kiện cần là mỗi Parachain triển khai Zenlink DEX Protocol thì nó có thể chia sẻ tất cả các nhóm thanh khoản cho toàn bộ parachain.
Các hàm Zenlink DEX có thể kết nối vào các parachain theo 3 cách sau:
- Tích hợp với parachain bằng substrate module.
- Triển khai smartcontract module trên parachain bởi Wasm Contract
- Được EVM Contract triển khai các smartcontract module trên parachain
Các cách này sẽ làm cho việc tích hợp của Zenlink DEX Module trở nên dễ dàng.
Zenlink DEX Aggregator
Zenlink DEX Aggregator có những tính năng sau:
- Tương thích với nhiều loại giao diện cho các sàn giao dịch phi tập trung ( DEX)
- Zenlink DEX Aggregator có công cụ tổng hợp và tự động khớp giá trên nhiều sàn giao dịch, cung cấp đường dẫn cho một giao dịch với mức độ trượt giá thấp và khớp các điểm vào( entry point) trên các sàn giao dịch khác nhau.
- Đối với những cặp giao dịch chưa được hỗ trợ, Aggregator sẽ thực hiện tìm kiếm đường dẫn trên nhiều sàn giao dịch để hoàn tất giao dịch đó.
- Cung cấp các giao diện đơn giản cho người dùng cuối.
Zenlink Token
Dựa theo sơ đồ hoạt động của bộ máy Zenlink, các tính năng của token ZLK như sau:
Liquidity Mining: Đối với người dùng hoặc các pool cung cấp tính thanh khoản cho hệ thống sẽ nhận được token ZLK tương ứng, được trả theo chức năng phi tuyến tính theo số lượng tài sản và thời gian gửi tiền của họ. Số tiền càng lớn và thời gian càng dài sẽ có thêm nhiều ưu đãi được gọi là “ coin per day”.
Quản trị trên chuỗi của mạng lưới giao dịch: Token ZLK sẽ tham gia vào Trading Network. Những người nắm giữ token này sẽ được tham gia vào các hoạt động quản trị, truy cập thanh khoản,…
Có doanh thu từ Network: Doanh thu sẽ do Network tạo ra, chẳng hạn như trading fee, giảm giá,.. tất cả các hoạt động đấy sẽ được trả lại một phần hoặc toàn bộ cho chủ sở hữu token ZLK và lợi nhuận ít hay nhiều sẽ liên quan đến phần Liquidity Mining.
Zenlink DEX Network
Là một hệ sinh thái của mạng lưới giao dịch phi tập trung. Zenlink DEX Network được chỉ dẫn bởi Zenlink DEX Protocol làm top-level Protocol bao gồm cả Zenlink DEX Module trên mỗi parachain hoặc các ứng dụng trao đổi khác ( exchange application) để tạo thành low-level Protocol và tất cả các trading node được kết nối bởi Zenlink DEX Aggregator.
Để cung cấp tính thanh khoản một cách mạnh mẽ hơn Zenlink đã tạo ra token ZLK để đảm bảo tính thanh khoản cho toàn bộ hệ thống của mình.
Với sự phát triển ngày càng tăng của hệ sinh thái Polkadot, Zenlink DEX Network có thể kết nối được với nhiều sản phẩm hơn nữa trong tương lai.
Kết luận
Zenlink đã tạo ra một bộ sản phẩm hoàn chỉnh để phát triển và mở rộng quy mô cho toàn bộ hệ thống của mình. Với sự phát triển ngày một tăng của thị trường Defi nói chung và hệ sinh thái Polkadot nói riêng Zenlink sẽ có thể ngày một gia tăng các sản phẩm của mình để xây dựng một mạng lưới dành riêng cho mình. Rất có khả năng đây chính là một trong những lý do mà đội ngũ phát triển tuyên bố rằng không cần tranh slot đấu giá trên parachain.
Trên đây là toàn bộ thông tin mà GTA đánh giá về mô hình hoạt động của Zenlink, mọi dữ liệu trên chỉ đưa ra những nhận xét về dự án và không phải lời khuyên đầu tư. Xin Cảm Ơn!