Celestia là gì
Celestia là mạng blockchain platform được thiết kế theo kiến trúc Modular Blockchain đầu tiên. Được thiết kế để sử dụng cộng nghệ Rollup ( Giải pháp mở rộng Layer-2 trên Ethereum ), cho phép một node trên Blockhain Celestia có thể xác minh tính hợp lệ của một block bằng một mẫu nhỏ, chẳng hạn như xác minh một khối 100MB chỉ với 10KB dữ liệu.. Nhờ vậy mà nó có thể cung cấp, chia sẻ các tác vụ cho nhiều mạng lưới được liên kết với nhau, giúp tối ưu hiệu suất, đồng thời tăng khả năng mở rộng lên nhiều lần.
Celestia không hoạt động giống như blockchain Layer-1 điển hình mà nó chỉ thực hiện order (đặt hàng) các giao dịch, sau đó verify (xác minh) dữ liệu đang được xuất bản có sẵn. Bằng cách tiếp cận này, dự án sẽ có khả năng mở rộng, tính linh hoạt và khả năng tương tác chưa từng có trong các thiết kế blockchain trước đây.
Tầm nhìn dài hạn của dự án đó là xây dựng một hệ sinh thái blockchain với các lớp dữ liệu sẵn có theo mô-đun cùng các công cụ thực thi có thể được tích hợp với nhau. Đội ngũ của dự án tin rằng, đây sẽ là thế hệ tiếp theo của kiến trúc blockchain có thể mở rộng.
Điểm nổi bật của dự án
Trong các kiến trúc Monolithic Blockchain, các chức năng đồng thuận và thực thi được hoạt động trên cùng một layer, cho đến nay đến cả những kiến trúc Monolithic Blockchain được cho là mạnh mẽ nhất cũng có những hạn chế nhất định, điển hình là Solana.
Các tiếp cận của Celestia theo kiểu Modular Blockchain, tách sự đồng thuận và thực thi thành các lớp riêng biệt.
- Lớp đồng thuận sẽ được đảm nhiệm bởi Celestia blockchain.
- Lớp thực thi tồn tại trên blockchain của riêng nó, cho phép tối ưu hóa và chuyên môn hóa cho các trường hợp sử dụng cụ thể.
Bất kỳ nhà phát triển nào đang xây dựng các ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên kiến trúc của Celestia sẽ tận hưởng tính linh hoạt, bảo mật và khả năng mở rộng tốt hơn.
Triển khai blockchain dễ như Smart Contract
Celestia cung cấp sự đồng thuận và bảo mật theo yêu cầu, cho phép bất kỳ ai cũng có thể triển khai một blockchain mà không cần tốn chi phí khởi động một mạng lưới đồng thuận mới.
Dễ dàng mở rộng quy mô nhờ lấy dữ liệu mẫu
Celestia không thực hiện xác thực các giao dịch do đó thông lượng của nó không bị tắc nghẽn khi thực thi hợp đồng thông minh giống như các blockchain truyền thống. Nhờ vào phương pháp lấy dữ liệu mẫu (data availability sampling), thông lượng của Celestia luôn cân bằng với số lượng người dùng và dễ dàng mở rộng quy mô.
Khả năng tương tác an toàn
Các blockchain được xây dựng trên Celestia có thể tương tác với các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất.
Tuỳ chọn môi trường thực thi
Vì Celestia không áp đặt bất kỳ quy định thực thi nào, các nhà phát triển có thể tự do xác định môi trường thực thi các hợp đồng thông minh của riêng họ. Celestia sẽ hỗ trợ tất cả các phiên bản rollup, nhưng ban đầu dự án sẽ tập trung vào EVM (Ethereum Virtual Machine) và Cosmos SDK.
Cộng nghệ của Celestia
Tách sự đồng thuận và các lớp thực hiện
Các blockchain theo tiêu chuẩn “máy tính thế giới” hiện nay thực hiện cam kết đồng thuận và thực thi hợp đồng thông minh cùng một lúc trong khi Celestia lại tách chúng ra. Dự án cung cấp một lớp đồng thuận tích hợp cơ chế plugin (trình cắm) để các lập trình viên có thể triển khai các lớp thực thi của riêng họ. Điều này cho phép nhiều khả năng tùy chỉnh và có tính chủ quyền cao hơn cho các ứng dụng được xây dựng trên Celestia.
Bằng chứng dữ liệu sẵn có (Data Availability Proof)
Celestia sử dụng sơ đồ mã hóa reed-solomon hai chiều để mã hóa dữ liệu thành các block sao cho chỉ cần xác minh một mẫu dữ liệu nhỏ là đủ chắc chắn rằng toàn bộ khối đã được sản xuất thành công. Nếu dữ liệu được mã hóa không chính xác, mạng lưới sẽ được thông báo ngay lập tức.
Xử lý dữ liệu ngoài chuỗi (Rollup for off-chain execution)
Celestia được thiết kế để hoàn toàn tương thích với giải pháp mở rộng quy mô rollup. Nó đưa quá trình xử lý dữ liệu ra khỏi chuỗi, sau đó dựa vào một chuỗi cơ sở để tính toán khả năng đồng thuận và tính khả dụng của dữ liệu.
Đảm bảo Light Client an toàn để tương tác chuỗi chéo
Khả năng tương tác chuỗi chéo phụ thuộc vào light client (máy khách) thường không an toàn vì chúng giả định rằng đa số dữ liệu đều trung thực. Các light client ở Celestia sẽ không đưa ra giả định như vậy, nó sẽ chỉ mở khóa khả năng tương tác chuỗi chéo khi xác định thực sự an toàn. Việc kết nối các chuỗi sẽ đơn giản như việc triển khai một hợp đồng thông minh.
Dự án được thành lập khi nào
Dự án được thành lập vào năm 2019
Twitter của dự án được lập vào tháng 9/2019 và hiện có 49.7K Follow.
Team – Đội ngũ dự án
Đội ngũ phát triển của Celestia gồm có 14 thành viên, tất cả đều là những người có kinh nghiệm trong việc xây dựng và mở rộng quy mô blockchain từ các dự án như Ethereum, Cosmos, Harmony. Họ có chung một mục tiêu đó là tìm ra một cách xây dựng các blockchain hiệu quả hơn, từ đó phát triển các ứng dụng phi tập trung an toàn và dễ dàng mở rộng.
Các thành viên then chốt nhất trong nhóm phát triển dự án đó là:
- Mustafa Al-Bassam – CEO: Mustafa tốt nghiệp ngành khoa học máy tính tại trường đại học King’s College London, Tiến sĩ trong lĩnh vực Blockchain Scaling tại trường đại học London. Ngoài ra anh còn là Co-founder của Chainspace (một dự án Startup được Facebook mua lại).
- Ismail Khoffi – CTO: Ismail đã có nhiều năm làm việc ở vị trí kỹ sư cao cấp tại Tendermint và Interchain Foundation.
- John Adler – CRO: John chính là người tạo ra Optimistic Rollup. Trước khi đến với Celestia, anh là một nhà nghiên cứu của ConsenSys.
- Nick White – COO: Nick White có bằng Cử nhân và Thạc sỹ ngành Khoa học Kỹ thuật điện tử tại đại học Stanford. Ông chính là một trong những nhà đồng sáng lập Harmony.
Roadmap – Lộ trình dự án
Lộ trình phát triển của Celestia được đội ngũ dự án công bố như sau:
- 6 tháng đầu năm 2021: Gọi vốn vòng Seed Round, phát hành MVP (Minimum Viable Product)
- 6 tháng cuối năm 2021: Phát hành Devnet
- Q2/2022: Khởi chạy bản Public Testnet đầu tiên
- Q3/2022: Khởi chạy chương trình Incentivized Testnet
- Năm 2023: Khởi chạy Mainnet
Investors & Partnership
Celestia gọi vốn thành công $1.5M từ nhiều quỹ đầu tư, bao gồm: Interchain Foundation, Binance Labs, Maven 11, KR1, Signature Ventures, Divergence Ventures, Dokia Capital, P2P Capital, Tokonomy, Cryptium Labs, Michael Ng, Simon Johnson, Michael Youssefmir và Ramsey Khoury.
Tokenomics
Hiện tại dự án chưa có token, theo thông báo trên trang web chính thức thì trong tương lai Celestia sẽ phát hành một token để bảo mật mạng lưới thông qua cơ chế Proof of Stake và sử dụng cho việc thanh toán phí giao dịch trên mạng lưới.
Token Use Case
Celestia sẽ ra mắt một native token, sử dụng để bảo mật mạng thông qua đồng thuận PoS (Proof of Stake) và để thanh toán phí giao dịch trên mạng.
Ngoài ra, Celestia có kế hoạch triển khai cơ chế ghi phí tương tự như EIP-1559 trong Ethereum để các khoản phí bị đốt bù đắp cho việc inflation reward.
Cộng đồng
Website: https://celestia.org/
Twitter: https://twitter.com/CelestiaOrg
Github: https://github.com/celestiaorg
Telegram: https://t.me/CelestiaCommunity
Kết luận
Celestia vẫn đang trong giai đoạn phát triển sản phẩm của mình. Team của dự án đều là những người có nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng và mở rộng quy mô của blockchain. Bản thân mình thấy đây là một dự án Layer-1 tiềm năng mà anh em cần theo dõi.
Trên đây là toàn bộ thông tin mà GTA Research team đã nghiên cứu về dự án Celestia và không phải là lời khuyên đầu tư. Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn có được các thông tin cần thiết và đưa ra được nhận định cá nhân của mình về dự án.
